منافقان در آيات و روايات                                   اقدس محمدي- دانش آموخته سطح 2

اين تحقيق با عنوان «دوچهرگان در آيينه آيات و روايات» پيرامون نفاق و منافق و با روش كتابخانه اي به رشته تحرير در آمده است.  واژه­ي «منافق» در فرهنگ قرآن به معناي كسي است كه گفتار او با آنچه كه در دل دارد، مخالف است و به عبارت ديگر مكنون قلبي خود را پنهان مي­كند، و غير آن را اظهار مي­دارد و پديده­ي ناپسند نفاق از جمله پديده هايي است كه در طول تاريخ زندگي اجتماعي بشر و به وي‍ژه در جوامع ديني همواره مانع سير تكاملي آنها بوده است. نفاق انواعي دارد از جمله­: نفاق با خدا در اصل ايمان، نفاق با خدا در لوازم ايمان، نفاق با خدا در عبادات، نفاق با مردم.

عواملي كه موجب بيماري روحي نفاق مي­شود عبارتند از: حقارت دروني، ترس از دست دادن جان و مال و موقعيت اجتماعي، منفعت طلبي و طمع، آرزوي قدرت، عصبيت و حميت، سهل­انگاري، عادت، ستيزه جويي، سرگرم شدن به اولاد و مال دنيا؛ اين عوامل باعث مي شود، منافقان را با خصايص و ويژگي­هايي كه در قرآن و روايات اسلامي آمده همچون: عجب و تكبر، دلهره و اضطراب، هواپرستي، ارتباط و دوستي با بيگانگان، ولايت ستيزي، فرصت طلبي، فتنه­گري، اظهارات دروغ و رياكارانه، نهي از منكر و امر به معروف، استهزاء و عيب جويي مؤمنان، كينه توزي، پيمان شكني، خمودي و ناسپاسي، پارسايي دروغين-كه در اعمال و رفتارشان آشكار و نمايان است- از مؤمنين و ساير اقشار جامعه باز شناخت.

قرآن كريم افزون بر تبيين اوصاف و ويژگي­هاي منافقان، مثال هايي هم براي حالات آنها بيان نموده است.

نفاق داراي پيامدهاي بسيار خطرناك دنيوي و اخروي مي­باشد كه مي­توان به چند مورد از آنها اشاره كرد: تباهي ايمان، رسوايي وخواري، عدم قبولي اعمال منافقان، كوردلي، نا اميد كردن مردم و جدايي آنان از نظام، ترويج فساد، ايستادگي در برابر حق؛ لذا مداومت بر صفت نفاق مي­تواند سبب بسياري از محروميت­ها گردد و در آخرت نيز جايگاه منافقان، بدترين و پست­ترين نقطه دوزخ مي باشد. البته اين بيماري همانند ساير بيماري­ها قابل درمان است كه با بهره­گيري از قرآن و دعا، تفكر در مفاسدي كه مترتب بر اين رذيله است و جديت وكوشش در مقام عمل براي دور شدن از اين صفت زشت مي توان آن را درمان كرد.

كليدواژه­ها: دوچهرگان، نفاق، منافق، اسلام،