اهميت واقعه غدير

داستان نصب حضرت علي (عليه السلام) به مقام ولايت در غدير خم، از داستان­هاي مهم تاريخ اسلام است؛ شايد داستاني با اهميت­تر و مهم­تر از اين واقعه نداشته باشيم. اين واقعه بيانگر بقاي رسالت پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله) و دوام دوره الهي آن حضرت در تجلي گاه وجود مبارك علي (عليه السلام) بوده است.

غدير، نشان اتحاد و پيوند رسالت و امامت است؛ اين دو از يك ريشه و بن روييده­اند.غدير محل ظهور حقايق پنهان شده و ارشاد وهدايت مردمان به اين راه است. غدير، روز بيعت با حق و روز سر­سپردگي است، روز درخشش خورشيد عالمتاب از پس ابرهاي تاريك است.

ويژگي­هاي حادثه غدير

1.اعلام امامت در اجتماعي بي­مانند؛

يكي از ويژگي­هاي«حماسه غدير» اعلام امامت حضرت اميرالمومنين (عليه السلام) در اجتماعي بي­مانند بود كه نه در گذشته چنان جمعيتي با جاذبه­هاي معنوي گرد آمدند و نه در آينده جهان اسلام، چنان اجتماع با­شكوهي تحقق يافت. برخي از ويژگي­هاي آن اجتماع بزرگ و بي­همانند عبارتند از:

الف-اجتماعي از سراسر بلاد اسلامي:

مردمي كه در غدير خم گرد­آمدند، و با امام منصوب از طرف خداوند بزرگ بيعت كردند، مردم يك شهر و قبيله و يك منطقه و ناحيه نبودند، از يك نژاد و قومي مشخص گرد نيامدند، بلكه از سراسر بلاد اسلامي با شنيدن خبر شركت پيامبر (صلي الله عليه وآله) در مراسم حج، به سوي كعبه و پيامبر(صلي الله عليه وآله) شتافتند.

از شرق وغرب، از شمال وجنوب كشور پهناور اسلامي، از نژاد­هاي گوناگون، از قوميت­ها و مليت­هاي متفاوت، از سياه و سفيد، از سرمايه­داران و نيازمندان، از مهاجر و انصار و از همه جا واز همه شهرها و روستاها و بلاد اسلامي براي مراسم حج گرد آمدند. سپس در غدير خم به امر الهي درنگ كردند، و پيام الهي را در ولايت و امامت پس از پيامبر (صلي الله عليه وآله) شنيدند و با امام خود بيعت كردند.

ب- جاذبه معنوي حاضران در غدير:

گردهمايي حاجيان «90 يا 120 هزار نفر» در غدير خم، فقط اجتماعي نظامي يا سياسي نبود، بلكه جادبه معنوي داشت. همه احرام پوشيده، مراسم حج به جا آورده ودر عرفات و مني دل را شسته­اند ودر و در طواف وسعي سبكبار شده بودند. داراي حالت معنوي بودند و روحي پر نشاط داشتند، و با حالت پذيرش وتسليم به سخنان پيامببرشان گوش فرا دادند.

2.انگيزه معنوي گردهمايي غدير

پس از اعمال حج، همه در حال بازگشت بودند، كه در سرزمين غدير خم ، نزديكي «جحفه» آن اجتماع عظيم حاجيان پراكنده مي­شد. مصري­ها، عراقي­ها، يمني­ها، هر كدام به راه خود مي­رفتند كه وحي، فرمان ابلاغ امامت را آورد و رسول خدا (صلي الله عليه وآله) فرمان داد تا جمعيت باز­ايستند. آنها كه جلوتر رفتند باز گردند وآنان كه هنوز نيامده­اند به جمعيت ملحق شوند. اجتماع انبوه حاجيان در آن روز انگيزه­هاي مادي، يا سياسي ونظامي نداشت، تا امامت علي (عليه السلام) و ولايت اهل بيت (عليه السلام) تحقق يابد.

3.تحقق بيعت عمومي وهمگاني

رسول گرامي اسلام از آغازين لحظه­هاي بعثت و دعوت علني مردم به اسلام، ولايت ورهبري حضرت امير المومنين علي (عليه السلام) را مطرح، وتا آخرين لحظه­هاي عمر با بركتش (ماجراي قلم ودوات) اين حقيقت را به روشني بيان فرمود و بارها تذكر داد و فقط به اعلان و اظهار عقيده و سفارش و وصيت اكتفا نفرمود. ايشان در انتظار اوامر الهي بود تا افكار عموم مسلمانان جهان را بيدار كند، وآراء آنها را در پذيرش امامت و ولايت اهل بيت (عليه السلام) هماهنگ نمايد ودر رفراندومي عمومي واجتماعي بي­همانند، از همه اقشار مسلمين بيعت با امام علي (عليه السلام) تحقق پذيرد. از اين رو، درآرزوي رسيدن پيك وحي لحظه شماري مي­كرد، كه جبرئيل در غديرخم فرمان الهي را ابلاغ فرمود:

«يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من رربك..»(مائده /67) اي پيامبر آنچه از طرف خدا به سوي تو نازل گرديده امروز به همگان ابلاغ كن.

منبع: فصلنامه فرهنگي و اجتماعي،هدي،شماره 12،ص56